Glomerülden ya da diğer
üriner sistem
mukozasından kanamayla
geçen hücrelerden
kaynaklıdır.
Sedimentte görünümü:
Küçük, yuvarlak, ortası
çökük olabilen, şeffaf-
beyaz-gri- yeşil renkte,
mikroskobun mikrovidası
oynandığında çift
kenarlı görülür.
Dansitesi
yüksek(konsantre)
idrarda büzülür (kollabe
olur), küçük ve bazen
dikenli-çentikli-
kenarları flu görülür,
dansitesi düşük (dilüe)
idrarda şişer ve büyük
görülür.
Uzun süre bekleyen
idrarda hemoglobin
hücreden dışarı
çıkacağından renksiz
diskler (gölge hücreler)
şeklinde görülür. Bu
durumda tanınması da
zorlaşabilir (oval-
armut vs şeklinde,
çeşitli boyutlarda
olur), Kimyasal inceleme
(idrarda serbest
hemoglobin saptanır)
yapılır.
Klinik Yorum:
Erkekte hiç görülmez,
kadında her sahada 5
adet eritrosit normal
kabul edilir. Bazı
kaynaklara göre kadında
adet kanaması dışı
günlerde idrarda
eritrosit görülmez.
İdrara kan geçmesine
hematüri denir. İki
tiptir:
Mikroskopik hematrüri:
Her sahada 20 adet
altında eritrosit
bulunması.
Makroskopik (gross)
hematüri : Her sahada 20
adet üstünde eritrosit
bulunması. İdrarın rengi
değilmesi için 500mL
idrara 2mL kan karışması
yeterlidir. İdrar asitse
kahverengi (cola ya da
çay rengi) (hemoglobin
hematine dönüşür)(idrar
beklemişsi), alkali ise
kırmızı (yıkanmış et
suyu- bulanık kırmızı)
(idrar taze ise) olarak
görülür.
Arttığı durumlar:
İdrarı kırmızıya boyayan
(hematüri olmayan)
durumlar:
Pigmentüri
Porfirinüri
Hemoglobinüri
Miyolobinüri
Besinler
İlaçlar (nitrofurantoin,
primakin, klorokin,
ibuprofen, indandione
(antikoagülan),
fenolftalein, levodepo,
fenasetin, kinin,
rifampisin, cascara
(müshil))
Fizyolojik hematüri
durumları:
Menstrüel kanama
Ağır egzersiz
Patolojik hematüri
durumları:
Renal Sebepler
Glomerüler: Glomerüler
(böbrek) kaynaklı
hematüride; 1. eritrosit
silendiri 2. eritrosit
morfolojisi (uzun-
çetrifilli yol
izlediğinden şekli
bozukluğu=dismorfoloji
olur ) 3. birlikte
proteinüri ve şekilli
elemanlar da bulunur.
İdrar taze olmalıdır
(yoksa silendirler
bozulur).
Primer
Sekonder
Nonglomerüler
İnfeksiyon
(piyelonefrit, tbc,
viral, leptospira)
Malformasyon (kistik,
vasküler)
İskemik (kortikal
emboli, papiller nekroz
(NSAİ ilaçlar), arteryel
tromboz, venöz tromboz)
Travma
Hipersensivite
(vaskülit, allerjit
(penisilin,
sefalosporin, fenindion,
fenitoin) nefrit)
Koagülopati (hemofili)
Hemoglobinopati (orak
hücreli anemi)
Postrenal
Mekanik (taş, sonda,
obstruksiyon, reflux)
Enfeksiyon (sistit,
epididimit, üretrit)
Neoplazma
Diğerleri
(endometriosis)
Sıklığa göre: Akut
üriner enfeksiyon (%25),
Taş (%20),
Glomerülonefrit (%20),
Neoplazma (%15), Prostat
hipertrofisi (%10),
Diğerleri (%10)
Ayırıcı tanıda önemli
noktalar:
Eritrosit silendiri
böbrek kaynaklı olduğunu
gösterir.
Taze kırmızı-berrak
hematüri idrar alt
üriner sistemi,
kahverengi- çay rengi-
puslu görünümde üst
üriner sistem
kaynaklıdır.
İdrarın başı ve sonunda
taze kan alt üriner
sistemi (mesane-
prostat) kaynaklı,
homojen tüm idrar
boyunca kanama üst
üriner sistemi olduğunu
düşündürür.
Porsiyon Testi: Hastanın
ilk- orta- son idrarı
ayrı kaplara yaptırılır.
İlk porsiyonda kanama:
üretra kaynaklı
Üç porsiyonda da kanama:
Böbrek - üreter kaynaklı
Sonda ile gelen idrarda
kan mesane ve
öncesindeki kanamayı
gösterir.
Uzun pıhtılar üreter
kaynaklıdır.
Piüri+ hematüri
enfeksiyon, Piüri+
hematüri+ kristalüri
taşı, bel ağrısı+
hematüri neoplazm-
polikistik böbrek-
pyelonefrit- akut obs.,
pubis üstü ağrı+
hematüri mesane
kaynaklı, doku
parçaları- taş+ hematüri
papilla nekrozu, ciltte
kanama- ekimoz- dişeti
kanaması+ hematüri
koagülopati düşündürür.
Ani hematüri İYE,
travma, egzersiz,
nefrotoksik ilaçlar
düşündürür.
Anamnezde Afrika-
Ortadoğuya seyahat
schistosomayı
düşündürür.
Ailevi anamnez sistin
taşları- polikistik
börek- herediter nefrit-
benign ailevi hematüri
düşündürür.
Diğer durumlarda ileri
tetkikler yapılır. (Lab,
USG, İVP, CT...) |