Lama konan sediment kurumadan bir an önce incelenmelidir.

Mikroskopta inceleme yapılır. Bunu yaparken şunlara dikkat edilir:

    Oküler ve objektifleri temizlemek için deve kılı fıçayla hafifçe yağ ve parmak izi temizlenmeli. Su bazlı temizleme solusyonları kullanılmalı. Diğer kısımlar için az miktarda ksilol, aseton, alkol temizleme yapılır.

    Preparat incelerken objektife idrar bulaşırsa temizlenmeli.

    Parlak olmayan ışıkta şekilli elemanlar daha iyi görüldüğünden mikroskobun kondansatörü uzaklaştırılır ya da diyafram kısılır

    Oküler ve objektifi temiz bir mikroskopla önce küçük büyütme (objektif 10x oküler 10x=100x) ile alan bulunup-kontrol edilir. Sonra büyük büyütme (objektif 40x oküler 10x=400x) ile saha incelenir

    400 büyütmede 20 mikroskopik alandaki şekilli elemanların ortalaması alınır.

    Preparatlar bakıldıktan sonra biyolojik atığa atılır.

İdrar sedimentindeki yapıların cinsi ve sayısı belirtilir.

Standardize olmayan yöntemde mikroskop alanındaki sayı verilir: Mikroskobide incelenen bir alandır!... Bir hacim değildir.

Sayımda en uygunu rakam vermektir, ama geleneksel olarak kullanılan sayım terminolojisi de şöyledir

    Nadir= 0-2 şekilli eleman

    Tek tük= 3-4 şekilli eleman

    Birkaç= 5-15 şekilli eleman Çok= 16-50 şekilli eleman (Bu aralıkda 15-20/ 20-30/40-50 şekilli eleman şeklinde genelde sayı verilir)

    Bol= 51-100 şekilli eleman (50 üstünde şekilli eleman)

    Silme= 101 üstünde şekilli eleman (100 üstünde şekilli eleman ve arada boşluk kalmayacak şekildedir)

Yorumlamada önemli durumlar belirtilmelidir:

    Hastanın getirdiği tüm idrar hacmi not edilmelidir.

    İdrar sedimenti incelemesi mutlaka fiziksel ve kimyasal incelemesi ile birlikte önem taşır.

    Klinik açıdan önemli yapıların raporu tanıda önemli olduğundan o preparat tüm sahalar ele alınarak daha dikkatli incelenmelidir (böbrek epiteli, patolojik silendirler, patolojik kristaller gibi).

    Yorumlamada idrar toplamaya, incelemeye..vs bağlı sorunlar not edilmelidir (yassı veya transisyonel epitelin bol olması, mikroorganizmaların varlığı kontaminasyon açısından, kristaller idrar kimyası ve ön tanısı- şikayeti ile yorum yapılması açısından ..gibi).

İdrar sedimenti incelemesinde ayrımı önemli yapılar açısından yardımcı yöntemlerden de yararlanmalıdır.

    İdrar asitlendirerek veya alkalileştirerek mevcut kristaller ayrılabilir.

    Hücrelerin ayrımında,

        Boyayarak inceleme,

        Bazı hücreleri lizis ederek inceleme,

    Mikrovida oynanarak kristaller diğer yapılardan refle vermesi ile ayrılabilir.

1926'da ilk kez Thomas Addis idrar sedimentinin mikroskobik incelemesinde standardize bir prosedür tanımlamıştır.  Bu yöntemde hastanın aldığı sıvı miktarı ayarlanarak çıkardığı idrar miktarı ve sedimentteki yapıların sayımı hacim esas alınarak standardize edilmiştir.

Hastanın hazırlanışı

    Bildiği- alıştığı kahvaltıyı yaptıktan sonra ertesi sabaha kadar sıvı yasaklanır (nitrojen retansiyonu olmamalı).

    Saat 19:00'da idrarını yaparak mesaneyi boşaltır, tüm gece boyunca yaptığı idrarı ve ertesi sabah 07:00'de idrarı da bir kapta biriktirir. Üzerine 0,5 cc formalin ekler.

    Kadında idrar vagina yıkanarak- vulvaya temas ettirilmeden veya sonda ile toplanır.

İdrarın özellikleri:

    İdrarın pH=6 ve altında olmalı.

    Dansitesi 1.027 ve üstünde olmalıdır.

Örneğin hazırlanması:

    İdrar hacmi de not edilir.

    Tüm idrar karıştırılırak 10 cc alınır.

    1800 devir/ dk 5 dk. santrifüjlenir.

    Üstteki 9 cc atılır, 1 cc bırakılır. Sediment karıştırılır.

Sayım

    Lökosit pipeti kullanarak sayım lamında sayım yapılır.

    Tüm yapılar ayrıca sayılır.

    Hesabı ( N=snV/ v10 )

               N= 12 saatlik idrarda eleman (hücre- silendir) sayısı
               V= 12 saatlik idrarın hacmi (cc)
               10cc= sanrifüj edilen idrar hacmi
               s= Karıştırılmış çökelti hacmi (1cc)
               v= İçinde sayım yapılan hacim (0,0009cc)
               n= Sayılan eleman adedi

Normal- patolojik değerler:

Yukarıda verilen prosedür basamakları rutin idrar analizinde sediment inceleme içindir; İdrar incelemesiyle ilgili olarak 24 saatlik idrar analizi, mikrobiyolojik direkt bakıda ...vb prosedür basamakları farklıdır.

Yukarıda verilen prosedür basamakları kendi tecrübelerimize göre laboratuvarımızda uyguladığımız prosedürlerdir.